Geplaatst op 18/11/14 09:10
Als voorbereiding op het Nima WereldCafé van 18 november over ‘Circulaire Business Modellen’ heeft Reversed Concepts een korte inleiding verzorgd over circuliare business modellen. Voor specialisten niet nieuw, maar interessant voor wie de eerste stappen op het gebied van circulaire denken en doen zet.
In de afgelopen twee a drie jaar heeft het denken in circulaire modellen een enorme vlucht genomen. Er is een theoretische onderbouwing voor de noodzaak opgesteld en er is op meerdere manieren in beeld gebracht welke economische en sociale vooruitgang in het verschiet ligt bij een migratie naar een circulaire economie. De uitdaging is nu voor individuele bedrijven om dit voornamelijk theoretisch kader in een dusdanige vorm op hun eigen business toe te passen dat hun bestaansrecht voor de lange termijn (op de eindmarkt en voor toegang tot grondstoffen en energie) gegarandeerd wordt. Ondanks het feit dat de circulaire theorie gouden bergen belooft, is dit vaak niet eenvoudig. Het vraagt veelal om een heel andere manier van denken en het loslaten van zekerheden waar de huidige bedrijfsvoering op is gebaseerd. Een interessante uitdaging voor marketeers.
Om het denken in circulaire business modellen te voeden, lichten we hier zeer kort de meest relevante modellen toe uit het rapport “Circular Advantage” dat door Accenture is opgesteld. Het rapport beschrijft achtereenvolgens de business modellen toe, de nieuwe vaardigheden die realisatie van bedrijven vraagt en de tien technologieën die de migratie naar deze modellen ondersteunen. Het combineren van deze factoren maakt het mogelijk om nieuwe waarde ketens te creëren die minder zijn blootgesteld aan grondstof onzekerheden, meer gericht zijn op klantwaarde en aantrekkelijkere kostenstructuren hebben. Enerzijds dus een grondstoffen en duurzame component maar met duidelijke bedrijfseconomische benefits. In deze samenvatting worden alleen de business modellen toegelicht. Het complete rapport met de uitgebreide toelichting is hier online te vinden. In deze vogelvlucht worden de circulaire concepten en business modellen kort beschreven en kort ingegaan op de uitdagingen voor markerteers.
Circulaire concepten
Het rapport onderscheidt allereerst vier manieren om waarde te creëren met circulaire concepten.
“Lasting resources” richt zich op continue hergebruiken van inputs. Als voorbeelden worden duurzame energie en biochemicals genoemd. In “liquid markets” worden producten en middelen veel effectiever benut omdat ze veel eenvoudiger ook door andere te gebruiken zijn door sharing of trading. De “longer life cycles” worden bereikt door producten middels service, upgrades en remanufactring veel langer te gebruiken. Door “value chains te linken” ontstaat een situatie waarin afval als input voor een andere keten wordt gebruikt en / of de materiaal efficiëntie toeneemt.
Circulaire business modellen
Deze concepten kunnen in vijf verschillende business modellen worden toegepast zoals in onderstaande schema is aangegeven.
Model 1. Circulaire inputs
Bedrijven vervangen lineaire en schaarse materialen door gebruik te maken van hernieuwbare of afbreekbare materialen. Dit is het meest zinvol voor bedrijven die gebruik maken van schaarse materialen of materialen met een enorme footprint of externe kosten. De bio-ethanol activiteiten van DSM wordt als een relevant voorbeeld genoemd waarmee een nieuwe inkomstenstroom is gecreëerd en mogelijk 10-duizenden banen kunnen worden geschapen.
Model 2. Materiaal hergebruik
Op verschillende plaatsen in de keten kunnen materialen ingezameld worden die in een andere keten als grondstof kunnen dienen. Dit kan door restmaterialen van de ene keten in de andere te gebruiken en door end-of-life materialen of componenten terug te halen en weer in te zetten. Het gaat hier vooral om het voorkomen van material leakage.
Model 3. Product life extension
Wanneer de technische levensduur van een product beter wordt benut of verlengd wordt, dan worden de materialen en energie inherent ook effectiever benut. Dit kan onder andere door een product te repareren of een upgrade te geven, maar ook door het opnieuw aan te bieden op een secondaire markt. Dit is een waardevol model voor kapitaal intensieve goederen in B2B of voor consumentenproducten die ook tweede hands gebruikt worden. Voorbeeld uit het rapport is het Ara project van Google, maar dit is feitelijk wat Techreturns doet met mobiele telefoons.
Model 4. Sharing platforms
Principe hierbij is dat bestaande producten een veel hogere graad van gebruik krijgen door meerdere gebruikers toegang tot het product (het gebruik) te geven. Dit is vooral van toepassing op producten met een lage bezettingsgraad. Zo wordt een auto bijvoorbeeld in nog geen 8% van de tijd gebruikt. Dit kan doordat meerdere gebruikers samen een product delen (vaak lokale initiatieven), doordat partijen als intermediaire optreden tussen bezitters en gebruikers van producten (floow2). Een andere opties is dat bedrijven gedeeld gebruik voor hun eigen product organiseren. Zo zit Daimler bijvoorbeeld in car2Go waarbij in een aantal grote steden in de wereld elektrische Smarts in een deelconcept worden geëxploiteerd. Er zijn inmiddels goed gefinancierde intermediairs die sharing faciliteren en Smart weet zelf afzet te creëren in een krimpende automarkt.
Model 5. Products as a service
Bij dit model wordt een product niet meer gekocht maar gehuurd of geleased door een of meerdere gebruikers. Dit is zinvol voor producten met hoge operationele kosten die beter centraal dan door individuele gebruikers geregeld kunnen worden. Auto leasing is hier een traditioneel voorbeeld van, maar nu is het bijvoorbeeld mogelijk om banden voor trucks bij Michelin te leasen of lichtdiensten in een pay per lux dienst van Philips af te nemen.
Uitdaging van modellen voor een marketeer
De eerste twee modellen spelen zich voornamelijk aan de inkoopkant van de onderneming af. Marketing is hier niet leidend, maar dat betekent echter niet dat er geen uitdagingen zijn voor marketeers. Die kunnen bijvoorbeeld liggen in het verbinden van ketens, het opzetten en communiceren van een inzameloptie en het (door) vertalen van de duurzame voordelen naar proposities.
Bij het derde model is een interessante marketing vraag of gebruikte producten kunnen worden ingezet om segmenten, die nu vanwege een hoge kostprijs niet bediend kunnen worden, te ontsluiten. Dit genereert extra omzet zonder te kannibaliseren en laat nieuwe gebruikersgroepen kennis maken met het product en merk.
Vooral de laatste twee modellen zitten vol uitdagingen voor marketeers. Dat is dan ook onderwerp voor de discussies in het Wereldcafé, maar hier alvast een paar gedachtenlijnen. Sharing kan enerzijds een bedreiging zijn van de huidige business. Zo is de (beurs) waarde van Airbnb inmiddels groter dan van Hilton en vormt taxidienst Uber een serieuze bedreiging voor de taxi branche in verschillende landen. Interessanter is te bedenken hoe het bereik van een product of dienst vergroot kan worden door meerdere gebruikers te bedienen. Kunnen hiermee nieuwe segmenten worden bediend of omzet en trouw worden gecreëerd door sharing te faciliteren.
Een migratie naar een model met dienstverlening vraagt helemaal veel van een onderneming en wordt vaak in eerste instantie als kannibaliseren op het huidige verdienmodel beschouwd. Hiervoor moet een hele nieuwe manier van denken worden geïmplementeerd waarbij diensten worden ontwikkeld, verdienmodellen worden uitgewerkt en ook hier andere klantgroepen bereikt kunnen worden. Vaak volgen hier ook andere eisen uit voor het product omdat onderhoud en eindwaarde geïntegreerd onderdeel van het business model worden. Allemaal onderdelen waar een marketeer een interessante creërende rol in kan spelen.
Geplaatst op 24/06/14 21:23
Wat een inspirerende aankondiging!
De CEO van Tesla, Elon Musk, heeft in een blog met de veel belovende titel “All Our Patent Are Belong To You” aangekondigd dat hij veel IP van Tesla in een open source filosofie wil vrijgeven. Volgens hem wordt technologie leiderschap niet verkregen door kleinschalige en onzekere bescherming van IP maar door de kracht van een bedrijf om de beste technici binnen te halen en te motiveren.
Zijn doel is om de koolstof crisis aan te pakken met een migratie naar elektrische mobiliteit. Hierbij zijn niet aanbieders van elektrische auto’s de grote concurrent, maar traditioneel gestookte auto’s. Zeker als je rekent met een fossiele vloot van 2 miljard auto’s en een marktaandeel van 1% van elektrisch in nieuwe verkopen. De snelste weg om zijn doel te bereiken is het versterken van alle partijen die bijdragen aan het vergroten van de elektrische vloot en infrastructuur. IP (voornamelijk van batterij technologie) mag hierbij geen bottleneck vormen. Tesla kiest ervoor om te streven om het beste product te hebben in een grote industrie dan het enige product in een niche.
Je kan argumenteren dat deze stap een noodsprong naar voren is. De migratie naar elektrisch mobiliteit gaat langzamer dan verwacht. Er zijn de eerste aanwijzingen dat het animo voor investeringen in infrastructuur, zoals snel laadpunten, af begint te nemen. Een infrastructuur die ook essentieel is voor het welslagen van Tesla. Daarnaast is de is de aandelen koers van Tesla enorm gestegen en gebaseerd op een groei die geen enkele vertraging duldt. In 2020 moet Tesla wereldwijd net zoveel auto’s verkopen als BMW nu om de koers waar te maken.
Desalniettemin lijkt het vooral een manier van innovatie die bij deze tijd en een duurzame migratie past. Google heeft Android ook zeer succesvol gratis beschikbaar gemaakt om platform te creëren waarop haar zoekmachine en digitale diensten draaien die in een open source context zijn ontwikkeld. Tesla is inmiddels groot en ver genoeg om serieus genomen te worden door andere partijen uit de industrie en haar belangen op een andere manier te dienen dan met IP-protectie. In dit licht is het wellicht een logisch stap, maar toch een die bedrijven die ook al in de 20ste eeuw groot waren niet snel zullen nemen. Zijn zeer benieuwd hoe dit uit gaat werken.
Lees ook het gerelateerde artikel in The Guardian.
Geplaatst op 28/05/14 12:24
Zonder al te veel ruchtbaarheid lijkt de 2de kamer in te gaan stemmen met een grootschalige uitrol van de Slimme Meter. Vreemd, want de maatschappelijke business case die als voorwaarde voor de uitrol is gesteld, wordt op geen enkele wijze in de uitgebreid door EZ geëvalueerde pilot bevestigd. Nederland laat hiermee €800 miljoen aan jaarlijkse besparing voor huishoudens liggen. Een logisch moment om de gekozen aanpak kritisch te beschouwen en mogelijk aan te passen, lijkt hiermee voorbij te gaan.
Verwachte besparingen blijven flink achter
De door EZ opgestelde monitoringsrapportage concludeert op basis van een representatieve uitrol bij 600.000 huishoudens dat 0,6% elektriciteit en 0,9% gas wordt bespaard na installatie van de slimme meter. Dat zou voor alle huishoudens neerkomen op een jaarlijkse besparing van ongeveer €110 miljoen, terwijl in de initiële business case is uitgegaan van een besparing van €500 tot €800 miljoen. Daarnaast blijkt dat in de huidige opzet vooral huizenbezitters ondersteunt die in maatregelen in hun eigen huis kunnen investeren, toch al geïnteresseerd zijn in energiebesparing en gewend zijn om via internet beschikbare data te gebruiken.
Huurders die vooral met gedragsverandering kunnen besparen en wat minder internetvaardigheden hebben profiteren nog minder van een slimme meter. Huishoudens met een lager besteedbaar inkomen zitten vaak in deze laatste groep, terwijl je vanuit een maatschappelijke business case juist zou verwachten dat zij geholpen worden om koopkracht te creëren.
Met een gemiddelde energiebesparing van €14 per huishouden die mensen met lage inkomens minder goed bereikt, is er nauwelijks nog sprake van een maatschappelijke business case. De sfeer in de rapportage is dat het wel goed zal komen met de besparing als de markt iets transparanter wordt en extra diensten aanbiedt. De marktontwikkelingen geven echter weinig aanleiding tot deze optimistische houding.
Er moet meer gebeuren om te besparen
De belangrijkste slag om energiebesparing te realiseren is, volgens de rapportage, het verzorgen van direct feedback in combinatie met een aantrekkelijke dienst die direct bij installatie van de meter wordt aangeboden. Bij direct feedback krijgt de gebruiker direct inzicht in de energieverbruik. Bijvoorbeeld via een display die het verbruik in kWh, euro’s en eventueel CO2 in de huiskamer toont. In aanvullende pilots, die ook voor de rapportage zijn geëvalueerd, wordt een besparing van 5,6% en 6,9% op respectievelijk elektriciteit en gas gerealiseerd. Dit vertaalt zich in een besparing van bijna €900 miljoen voor alle huishoudens, waarmee de maatschappelijke business case ruim wordt ingelost. Uit recent Engelse onderzoek blijkt dat een display over het algemeen binnen 3 maanden is terugverdiend.
Gaat de markt dit oppakken?
In het beleid is nadrukkelijk gekozen om dienstverlening aan de markt over te laten. De rapportage geeft echter aan dat dienstverlening nauwelijks van de grond komt. Het is zeer de vraag of de markt dit tot stand gaat brengen. De investeringen in een IT-infrastructuur en dienstverlening zijn enorm en er is een substantiële marketinginspanning nodig om klanten te werven.
Wie gaat dit doen? Nieuwe innovatieve bedrijven hebben te maken met zeer grote investeringen waarbij de business case voor alleen besparing best lastig te maken is. Energiemaatschappijen staan vooralsnog ambivalent tegen substantiële energiebesparing. Zij hebben mogelijk wel een business case wanneer ze klanten langer binden met energiediensten en extra bespaaroplossingen verkopen. Het ligt echter niet erg voor de hand dat zij grootschalig diensten gericht op maximale besparing uitrollen. Blijven buitenlandse partijen over. Verrijking en toepassing van data is bij uitstek het terrein van partijen als Google die de klantenbase en technologie hebben en geld verdienen met voornamelijk advertenties. Voor besparingen is dit mogelijk een optimaal scenario, maar het lijkt niet logisch dat EZ de vernieuwing van buitenlandse grootbedrijven wil laten komen.
Mogelijk aanvullingen op de markt
Als de markt de besparing niet grootschalig oppakt, is het een optie om toch het mandaat van netwerkbedrijven uit te breiden. Zij zijn nu zijn uitgesloten van verdere dienstverlening. Dit kan in een beperkt mandaat voor specifieke segmenten en diensten om bijvoorbeeld kwetsbare huishoudens te voorzien van direct feedback. Een alternatief is om meer te eisen van de commerciële partijen in de industrie. In Engeland zijn energiebedrijven al sinds 1994 (!) verplicht om hun klanten te ondersteunen bij energiebesparing op straffe van grote boetes. Een laatste optie is om nieuwe toetreders te stimuleren. Bijvoorbeeld vanuit het topsectorenbeleid. Deze opties zijn in de rapportage van EZ geheel niet aan de orde gekomen, terwijl daar situatie in de markt daar wel aanleiding toe geeft.
De uitrol van de slimme meter is blijkbaar een rollende trein, maar waarom EZ en de tweede kamer niet hun nek uitsteken om de maatschappelijke business case ook daadwerkelijk te realiseren is onduidelijk. Een uitrol zonder besparing is vooral een gemiste kans. Een kans ter waarde van €800 miljoen en vele tonnen CO2 reductie.
Geplaatst op 07/02/14 11:49
Vandaag is het blog EnergyDots van start gegaan. Reversed Concepts is mede-initiator van deze denktank dit tot doel heeft om de energietransitie te versnellen met inhoudelijke bijdragen.
Er is een overvloed aan informatie in het energiedomein. Er spelen eveneens grote belangen in het domein. 1 + 1 = 2 waardoor de kwaliteit van de informatie en de uitkomst van interpretatie vaak gekleurd zijn vanuit bestaande belangen. Dat mag, maar houdt energietransitie tegen en houdt onze verslaving aan (goedkope) energie in stand.
EnergyDots verbindt verschillende onderwerpen met elkaar. De opwarming van de aarde, de belastingafdrachten van Shell de beschikbaarheid van fossiele brandstoffen, de gevolgen van aardgaswinning in Groningen, de oliedollars in het Midden-Oosten, de vriendschap met Poetin, de werkgelegenheid in de sector, de subsidiestromen, de rol van gewone mensen. Wij leggen verbanden. Attenderen u op opvallende zaken. En geven prikkelende meningen. Objectief, maar wel telkens met de vraag wat gewenst is.
Dit is geen actieplatform, maar wie neutraal de “dots connect” zal vaak tot dezelfde slotsom komen. De huidige energiehuishouding is economisch riskant, energetisch inefficiënt, niet toekomstbestendig en op veel vlakken in conflict met onze Westerse waarden. Wij nodigen u uit om met ons mee te lezen. Uw mening te geven. De verhalen en meningen te verspreiden. Omdat wij er van overtuigd zijn dat de transitie sneller kan en sneller moet.
Pieter van Os en Frits Verhoef zijn al jaren met energie bezig. Efficiëntie. Opwekking. Besparing. Als ondernemers
Geplaatst op 23/08/13 11:23
Na een heerlijke zomer wordt het tijd om weer te vlammen. Reversed Concepts heeft nog een aantal ambitieuze doelstellingen voor de rest van het jaar en is hiervoor op zoek naar versterking. Dit kan ingevuld worden door conceptuele ondernemers en ondernemende consultants die een zelfstandige bijdrage leveren aan de marktintroductie en groei van een aantal duurzame producten en diensten in onze portfolio.
Reversed Concepts initieert en bouwt ondernemingen en activiteiten die een effectievere, innovatievere en eerlijkere inzet grondstof en energie bewerkstellingen. Wij zijn marketeers en business developers, geen technologen. In al onze activiteiten worden we gedreven door een dubbele motivatie. We willen gezonde en winstgevende business opbouwen en gelijktijdig een bijdrage leveren aan een meer duurzame samenleving. Innovatie is hierbij het middel. Door non-lineaire business principes toe te passen en (internet) technologie in te zetten waar relevant.
Je past bij ons als je;
- Niet zo lang geleden een WO / HBO opleiding hebt afgerond
- Een bedrijfseconomische interesse of achtergrond hebt
- Intrinsiek gemotiveerd bent om duurzaamheid een stap verder te brengen
- Over analytische en conceptuele vaardigheden beschikt
- Nieuwsgierigheid bent
- Denken en doen combineert
Wij passen bij jou als je;
- Op zoek bent naar een ondernemende omgeving
- Wilt werken aan nieuw duurzame concepten
- Directe aansturing en feedback waardeert
- Breed in de keuken wilt meewerken
- Floreert als je ruimte krijgt
- In Amsterdam kan komen werken
Geïnteresseerd? Leuk. Laat dan voor 7 september wat van je horen op info@reversedconcepts.nl.
Lees hier een beknopte beschrijving van onze activiteiten
