Op 1 oktober publiceerde DuurzaamPlus een interview met Pieter van Os van Reversed Concepts, waarin alle ondernemingen van CIRCO creating business through circular design de revue passeren.
Met als titel ‘CIRCO schept duurzame business in circulaire economie’ ligt de focus terecht op het creëren van business opportunities. “In de circulaire economie is het voortaan de vraag: Waar zit de waarde-vernietiging en hoe kunnen we daar juist waarde uithalen? Die waarde ontsluiten creëert nieuwe business.”
“Maar wat is circulair design en wat kan dat bijdragen aan veranderingen? CIRCO kijkt anders naar het product door de keten om te draaien. Door te beginnen aan het einde van de levenscyclus van het product, denk je de andere kant op, maar volgens Van Os is dat voor bedrijven best moeilijk. “Het lijkt nogal rigoureus, maar kan verrassende efficiency binnen het bedrijfsproces opleveren. Iets opnieuw ontwerpen zodat het nieuwe (deel)producten en diensten oplevert, zoals service of leasen, is spannend en uitdagend.” Deze manier van denken brengt de verantwoordelijkheid meer terug bij de ontwerpers.”
Circulair design als motor voor innovatie was een geslaagd evenement waarin theorie, praktijk en visie over circulair ontwerpen bij elkaar kwamen. De bijeenkomst vond donderdag 10 september 2015 plaats op New Energy Docks in Amsterdam, georganiseerd door Amsterdam Economic Board en gemeente Amsterdam. We delen de boodschap graag ook hier. Het was een inspirerende middag over circulair ondernemen, wat bedrijven de mogelijkheid biedt om zorgvuldiger met grondstoffen en materialen om te gaan en tegelijkertijd nieuwe businesskansen te creëren.
Inspirerende sprekers
Oud-minister en duurzaamheidsexpert Jacqueline Cramer vertelde met passie over de ambities en aanpak van Amsterdam Economic Board om de Metropoolregio Amsterdam te ontwikkelen tot circulaire hotspot. Pieter van Os doopte het publiek onder in een lading van kennis over duurzame businessmodellen en ontwerpstrategieën die in het project CIRCO centraal staan. Deze modellen en strategieën stimuleren deelnemers van de CIRCO Circular Business Design Track om producten te herontwerpen en nieuwe businessmodellen te overwegen. Het beste resultaat: ga gewoon aan de slag!
De nieuwe informatie kwam tot leven in de matching game van Circle Economy, waarin deelnemers bestaande circulaire producten koppelen aan de toegepaste ontwerpstrategie en businessmodel. Het verhaal van Reinier de Boer van ontwerpbureau Lune, tot slot, inspireerde door te illustreren hoe pioniers circulaire ontwerpen in de markt zetten, zoals een afvalbak. Hij benadrukte dat het meeste resultaat wordt behaald door gewoon aan de slag te gaan. Al doende leert men.
.
In april berichtte Reversed Concepts over de start van de Circular Design Cases. Zeven gemotiveerde studenten van de TU Delft gingen (iconische) producten circulair herontwerpen als deel van CIRCO creating business through design, gecoördineerd door Reversed Concepts.
In het project hebben studenten het Products that Last framework toegepast en gevalideerd. Tegelijkertijd identificeerden, analyseerden en presenteerden zij internationale circulaire producten en business voorbeelden als inspiratie.
Het proces verliep heel anders dan een ‘normaal’ ontwerpproces. Al bij de analyse van het product bleek het belangrijk om andere vragen te stellen, dan gebruikelijk is. Het is bijvoorbeeld cruciaal om te ontdekken waarom een product wordt afgedankt en wat er dan mee gebeurt. Dit vraagt een ontwerper zich in een doorsnee analyse niet af.
Vervolgens bleek het formuleren van een circular design challenge cruciaal. Hierin stelden de studenten zichzelf een doel waaraan het herontwerp moest voldoen. Door dit doel expliciet te formuleren breng je focus aan in het ontwerpproces en kan je je resultaten ijken. Gedurende het ontwerpproces controleert de ontwerper regelmatig of zijn ideeën een oplossing zijn voor de design challenge. Als dat niet het geval is gaat hij op zoek naar andere oplossingen. Echter, wanneer de design challenge niet haalbaar blijkt, past de ontwerper deze aan.
Na het vaststellen van de design challenge pasten de studenten circulaire ontwerp strategieën toe om ideeën te genereren. Toen ze deze ideeën toetsten aan de circulaire business modellen, bleek dat veel ideeën niet kunnen leiden tot een rendabele business case. Dat is frustrerend. Gelukkig leverde deze constatering een iteratie op tussen de business modellen en ontwerp strategieën.
Uiteindelijk leverden alle zeven studenten een prototype op waarin het ontwerp van product, dienst en businessmodel geïntegreerd waren. Hun resultaten zijn te zien in dit
filmpje, op deze
website, op een
expositie op de Dutch Design Week en tijdens
festival DRIVE. De
CIRCO studentencompetitie is gelanceerd en de winnaar zal op 22 oktober bekendgemaakt worden.
De kennis die CIRCO en Reversed Concepts met dit project hebben opgedaan delen wij in de vorm van een blogserie op circulairondernemen.nl. Laat uw mening achter op onze LinkedIn groep.
The Economist heeft een special over ‘digital manufacturing’. Hierin wordt een 3de industriële revolutie voorspeld. Interessant, maar heeft dat iets met grondstof en energie efficiëntie of circulaire structureren te maken? Misschien meer dan je op het eerste gezicht zou denken. In de special worden geheel nieuwe methodes van productie binnen een andere mondiale structuur geschetst. Als er toch een (3de) revolutie komt, dan zou dat ook mooi moment kunnen zijn om bestaande lineaire structuren te doorbreken.
In de Economist artikelen zijn nog geen circulaire elementen meegenomen. Er lijken echter wel heel veel circulaire aanknopingspunten te zijn, waarvan een aantal in dit blog is aangegeven. Wij zijn benieuwd naar input van lezers die nog meer mogelijkheden zien of kunnen aangeven waarom deze punten wel of niet realistisch zijn.
Hoofdlijn uit The Economist
De Economist artikelen zijn zoals altijd zeer uitgebreid en informatief. In het licht van dit onderwerp zijn beknopt de interessante aspecten beschreven voor iedereen die niet de hele special wil lezen. Door vergaande digitalisering zal het productieproces voor veel producten sterk veranderen. Hier spelen twee ontwikkelingen. Productieprocessen worden veel flexibeler waardoor (bijna) op klantspecificatie geproduceerd kan worden. Verder wordt er veel verwacht van 3D printing. Hierbij wordt niet traditioneel geproduceerd, maar een product laagje voor laagje opgebouwd c.q. geprint. Dit kan in principe bij de afnemer thuis. Basismateriaal hiervoor zijn composieten die metalen als aluminium vervangen. Bij beide methodes worden de schaalvoordelen in productie kleiner en is het steeds relevanter om dicht bij de eindgebruiker te zitten om te optimaliseren op maatgemaakt ontwerp en snelle levering.
Daarnaast neemt de factor arbeid als kostencomponent steeds verder in belang af. Zo is berekend dat de totale arbeidskosten van een 16-gigabyte 2010 iPad wereldwijd $33 is waarvan slechts $8 in China. Dit in relatie tot een verkoopprijs van $499 en een bijdrage van $150 voor Apple. Dit gegeven vraagt sowieso om een heroverweging van productie in Azië. Productie zou door dit effect en digitale productie deels terugkomen naar Europa en Amerika.
Raakvlak met circulair
Dit is een overweldigende hoeveelheid input met ook nog eens een science fiction component. Het vraagt behoorlijk veel van de brein om dan ook nog de verbinding met circulaire concepten te willen maken. Toch leuk om mogelijke implicaties te formuleren en te kijken of ze standhouden als anderen dit lezen;
- Met 3D printing worden metalen als aluminium vervangen door composieten. Metaalgebruik wordt hierdoor gereduceerd wat impact heeft op de vraag naar grondstoffen, energie- en watergebruik bij productie en afvalstromen;
- Veel meer producten worden op maat gemaakt. Je zou verwachten dat het mogelijk is om ze dan nauwkeuriger op het gebruik af te afstemmen waardoor one-fits-all (overbodige) functies onnodig worden, materiaal op de gebruiksduur kan worden afgestemd en onverkochte producten tot het verleden horen;
- Het zou ook mogelijk moeten zijn om onderdelen op aanvraag te printen en eenvoudig beschikbaar te maken. Door goedkope beschikbaarheid kan de levensduur van producten worden verlengd;
- De toegevoegde waarde in de keten komt veel meer op ontwerp en diensten te liggen dan nu. Een migratie die ook bij circulaire concepten noodzakelijk is, dus die kan misschien wel hand in hand gaan;
- Als goederen locaal worden geproduceerd nemen de goederenstromen af waarbij ook de milieubelasting van transport af zou moeten nemen.
Dit zijn de eerste circulaire zaken die als eerste opkomen. De lijst is zeker niet uitputtend en sommige invalshoeken zaken ontbreken vast. Logische vragen zijn bijvoorbeeld wat de milieubelasting is van composieten die niet meer gebruikt worden is en of kapotte onderdelen zijn te vervangen in geprinte producten. Wij zijn heel benieuwd in hoeverre lezers meegaan in de visie van The Economist en in hoeverre de circulaire aanknopingspunten hout snijden en er ook een circulaire revolutie aanstaande is.